MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞINA
OYAK YÖNETİM KURULU BAŞKANLIĞINA
OYAK GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE
KONU: Üye Menfaatine Odaklı Bağımsız OYAK Yönetim Yapısı
1. OYAK Yönetiminin OYAK Kurumunun misyonunu gözardı ederek; OYAK varlıkları üzerinde yaptığı “sektörel varlık/yatırım değişiklikleri ve şirket/iştirak pay/hisse satışları/alışları gerçekleştirilmesi ve sözde toplumsal sorumluluk bilinci” yoluyla “ülke yararının gözetilmesi, Türkiye Yüzyılı hedeflerine ulaşma yönünde çalışmaların artırılması, devlet için stratejik ekonomik alanların doldurulması, ülkenin dışa bağımlılığını azaltmaya ve devletin ithal ikame politikasına uygun üretim alanlarına yatırım yapmaya yönelinmesi, ülkeye döviz girişi sağlanması, ülke ekonomisine ve istihdama katkı sağlanması, OYAK gelirlerinden her yıl artan miktarda vergiler ödenmesi, gelecek nesiller için fedakarlıklar yapılması” gibi faktörleri önceliklemekte olduğu OYAK Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürünün yaptığı konuşma, beyanat ve OYAK kurul tutanaklarından anlaşılmaktadır.
2. OYAD ve üyeleri olan OYAK EMS üyeleri; OYAK’ın ekonomik faaliyetlerinin icrasında, OYAK kanununda ve kurum misyonunda belirtildiği üzere, en başta üye menfaatlerinin gözetilmesi gerektiğini düşünmektedirler. Üyelerin yatırımlardan ve kurum faaliyetlerinden beklentileri; “en kısa sürede gelir artırılması, yüksek kar sağlanması, yüksek öz kaynak artışı sağlanabilmesi, sürdürülebilir yüksek nemaya katkı sunulabilmesi, yatırım getirisinin yüksek olması, geleceği parlak olan yatırım alanlarının seçilmesi, çevresel ve döngüsel faktörlerden negatif etkilenilmemesi ve bu faktörlerin negatif etkisinden kurtulmak için sektörel varlık/yatırım değişiklikleri yapılması ve uygun varlıkların elden çıkarılması, OYAK şirketlerinin uygun olanlarının halka arz yoluyla yeniden değerlemesinin yapılması ve bu yöntem ile OYAK varlıklarının defter değerlerinin gerçek değerlere ulaşmasına/yaklaşmasına, hatta daha da üzerine çıkmasına olanak sağlanması, üretim teknikleri gereği yüklenilebilecek yüksek vergi risklerinden (karbon vergisi, cezalar vb) kaçınılması/azaltılması, devletin çevre ve benzeri yükümlülükleri çerçevesinde yapılacak yatırımlar için sağlanan ulusal/uluslararası desteklerden yararlanılması yönünde düzenlemeler, girişimler ve yatırımlar yapılması, yatırım yönetiminde şeffaf olunması, yeni yatırımlarda, kurum faaliyetlerinde ve kurum istihdam politikalarında siyasi ve diğer türlü baskılardan/etkilenmelerden uzak kalınması ve üye taleplerinin ve memnuniyetinin dikkate alınması” gibi faktörlere odaklanmıştır.
3. OYAK’ın bu üye beklentilerini kısmen sağlayabildiği ve beklentilerden çok uzakta kalındığı değerlendirilmekte olup, OYAK ve emekli üyeleri arasında bu alanda uyuşmazlıklar mevcuttur. Bu uyuşmazlığın aşılmasının EMS üyeleri de dahil tüm üyelerin etkin ve güçlü olarak katılacakları ve rezervlerinin geleceğini kendilerinin belirleyebileceği bağımsız bir OYAK yönetim yapısı ile sağlanabileceği değerlendirilmektedir.
4. OYAK kurum ve yöneticilerinin OYAK’ın sahibi olan üyelerinin menfaati doğrultusunda söylemlerden kaçınıyor olmaları ve OYAK varlıkları üzerinde kullandıkları yetkileri yoluyla varlıklar üzerinden yarattıkları etki ve sonuçları sanki devlet adına yapılıyormuş, sanki siyasi bir yetki kullanılarak devlet için hizmet yapılıyormuş gibi sunuyor olmaları kamuoyu ve üyeler nezdinde OYAK’ın üye menfaatleri için değil de devlet için icraat yaptığı şeklinde algılanmasına ve yatırım kararlarının bu yönüyle değerlendirilerek başarı olarak sunulmasına neden olmaktadır.
5. OYAK’ta tüm icraatların OYAK’ın sahibi olan üyelerinin menfaatine ilişkin olduğunun, OYAK’ın üyelerine yaptığı kuruluş kanununda yazan yardımlar/hizmetler dışında hiçbir zümreye ve gruba yardım sağlayan veya hizmet eden bir yapı olmadığının, aksine OYAK’ın birikimleri ile kendisini var eden ve oluşturan “üye” tanımlı sahiplerinin menfaatine çalışmak üzere kurulmuş bir yapı olduğunun tüm kurum söylemlerinde kullanılmasının ve üye menfaatlerinin vurgulanmasının ve bu yönde faaliyetler yürütmesinin gerekli olduğu değerlendirilmektedir.
6. Çünkü;
a. OYAK devletin değildir, devlete hizmet etmek için kurulmamıştır,
b. OYAK devletin sosyal güvenlik kuruluşlarının bir parçası değildir,
c. Bir tüzel kişilik olarak OYAK, üye aidatlarından ve yatırım gelirlerinden oluşan birikimleri yöneterek elde ettiği karların tamamını emekli olacakları tarihe kadar değerlendirilmek üzere üye hesaplarına kayden aktardığından, dolayısıyla OYAK’ın bütün varlıkları her zaman üyelerinin üzerinde olduğundan ve OYAK’ın kendi tüzel kişiliğine ait ayrı bir “parası”, yani bir varlığı olmadığından, OYAK üyelerine aittir, üyeler OYAK’ın tüm varlıklarının sahibidirler ve vergiler dışında devlete karşı başka yükümlülükleri yoktur,
d. OYAK ekonomileri gelişmiş ve ileri demokrasiye sahip bir çok ülkede (Hollanda, İsveç, Norveç, İsviçre, Danimarka, İngiltere vb.) örneklerine çok rastlanan, devletlerin vatandaşlarına sağladığı sosyal güvenlik yardımlarına “sadece üyelerinin sağladığı kaynakları kullanarak üyelerine emeklilik, ölüm ve maluliyet alanlarında” ek yardımlar sağlamak üzere kurulmuş, tamamlayıcı bir mesleki emeklilik fonu hüviyetinde bir kurumdur,
e. OYAK’ın amacı TSK mensuplarının geleceklerine maddi açıdan daha güvenle bakmalarını sağlamaktır,
f. OYAK 2003 yılından itibaren Avrupa Mesleki Emeklilik Fonları Federasyonu (Kasım 2012’de değişen adıyla Pensions Europe) üyesidir,
g. OYAK Milli Savunma Bakanlığı’nın veya başka herhangi bir idari kurumun merkez veya taşra teşkilatları içerisinde yer alan, bunların hiyerarşik denetimi ya da idari vesayeti altında olan idari bir kuruluş değildir, Bakanlıkların Kuruluş ve Görev Esasları ile ilgili 3046 sayılı Kanun’da yer almamaktadır,
ğ. OYAK genel bütçeden, düzenleyici ve denetleyici kurum bütçelerinden ya da mahallî idarelerin bütçelerinden pay alan veya kendisine Devlet tarafından gelir tahsis edilmiş olan özel bütçeli bir kuruluş değildir. 5018 sayılı Kanun’da (Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu) ve Tablolarında yer almamaktadır,
h. OYAK’ın Misyonu; “Tamamlayıcı mesleki emeklilik fonu olarak, üyelerine yönelik yardım ve hizmetleri en üst standartlarda yerine getirmek, üye birikimlerini doğru yatırımlarla korumak ve sürdürülebilir şekilde büyütmek, üye memnuniyetini sağlamaktır”.
7. OYAK’ı var eden emek, çalışırken harcadığı emeğinin karşılığı olan maaşının yüzde 10’unu OYAK’a teslim eden TSK mensuplarının emeğidir. OYAK’ı yaratan “emek” olduğu için, OYAK’ın emek ile ölçülmesi, emek sahibi için, emek sahibi tarafından bağımsız olarak yönetilmesi gereklidir.
8. Tüm bu açıklanan mülahazalar neticesinde OYAK kurumunun ve tüm varlıklarının yönetiminde hiçbir siyasi veya başkaca etkiler, baskılar, telkinler, yönlendirmeler olmamalı, OYAK sadece üye menfaati odaklı olarak faaliyet yürüten, sadece üyelerine kanunda yazdığı şekliyle yardımlar ve sosyal hizmetler sunan bağımsız bir yapı olarak kalmalı, OYAK üyelerinin iradesi ile yönetilebilmeli, Türkiye’de tüm meslek gruplarına başarılı bir tamamlayıcı mesleki emeklilik fonu örneği olarak varlığını devam ettirebilmelidir.
9. Son yıllarda yaşadığımız aksi yönde gelişmeler; tüm OYAK üyelerinin yılların birikimlerinin zarar görmesine, varlıklarının değerinin alım gücünün yıllar içinde giderek düşmesine neden olduğundan ve emeklilik dönemlerinde refah içerisinde yaşamalarına engel teşkil ettiğinden, yukarıda sunulan görüşlerimiz doğrultusunda OYAK kurumunda, politikalarında, geleceğe ilişkin program ve hedeflerinde ve mevzuatında başta EMS üyelerinin OYAK yönetim organlarında temsil edilmesi olmak üzere gerekli düzenlemelerin yapılmasını, sonuçlardan ve alınacak kararlardan OYAD’a, OYAK üyelerine ve kamuoyuna bilgi verilmesini, bu yazımızdan “OYAK Temsilciler Kurulu üyelerinin, OYAK Genel Kurulu Üyelerinin, OYAK Yönetim Kurulu Üyelerinin ve OYAK Denetleme Kurulu Üyelerinin” bilgilendirilmesini rica ederiz.
OYAD Yönetim Kurulu Adına
Zafer ÇALIŞKAN, OYAD Genel Başkan Vekili